ความรู้

A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z |

Sale Gas

หมายถึงก๊าซดิบ (raw gas) ที่ได้มีการแยกเอาก๊าซ แอล พี จี ก๊าซธรรมชาติเหลว และคาร์บอนไดออกไซด์ ออกแล้ว ประกอบด้วยก๊าซมีเทนและอีเทน

Secondary Recovery

การผลิตขั้นทุติยภูมิ คือการผลิตที่มีการอัดน้ำหรือก๊าซเข้าไปในแหล่งกักเก็บ เพื่อให้น้ำหรือก๊าซนี้ไปแทนที่น้ำมันดิบ ไล่น้ำมันดิบมาเข้าหลุมผลิต น้ำหรือก๊าซที่เข้าไปแทนที่น้ำมันนี้ไม่สามารถแทนที่น้ำมันได้หมด จะมีน้ำมันเหลืออยู่ในแหล่งกักเก็บหลังจากการผลิตขั้นทุติยภูมิได้สิ้นสุดลง ในการผลิตขั้นทุติยภูมินี้เปอร์เซนต์ของน้ำมันดิบที่ผลิตขึ้นมาได้ (เมื่อเทียบกับปริมาณน้ำมันดิบที่มีทั้งหมด) สำหรับน้ำมันชนิดหนัก ชนิดหนักปานกลาง และชนิดเบา มีค่าประมาณ 5-10%, 5-15% และ10-25%ตามลำดับ

Seismic Survey

การสำรวจทางธรณีฟิสิกส์ด้วยการวัดคลื่นไหวสะเทือนในชั้นหิน เพื่อศึกษาลักษณะโครงสร้างของชั้นหินใต้พื้นดินและหาโครงสร้างหินที่จะเป็นแหล่งกักเก็บปิโตรเลียม

Semi-submersible

เป็นแท่นเจาะในทะเลที่ตัวแท่นและส่วนที่พักอาศัยวางตัวอยู่บนทุ่น/ถังที่สามารถสูบน้ำเข้าออกได้เพื่อให้ตัวแท่นลอยหรือจมตัวลง ใช้เจาะได้ในบริเวณที่น้ำทะเลลึกตั้งแต่ 600-1,500 ฟุต เมื่อจะทำการเจาะก็จะลงสมอเพื่อโยงยึดไม่ให้แท่นเคลื่อนที่ การเคลื่อนย้ายจำเป็นต้องอาศัยเรือลากจูงไป

Shortfall

เหตุการณ์ที่ผู้ขายทำผิดสัญญาไม่สามารถส่งก๊าซให้ผู้ซื้อได้ตามที่ผู้ซื้อขอ ให้ส่งก๊าซมาในช่วงเวลาหนึ่งๆ ภายใต้ CDC (Contractual Delivery Capacity) หรือ DCQ (Daily Contract Quantity) ที่ได้รับรองไว้ จะถูกลงโทษโดยส่งมอบก๊าซส่วนที่ส่งขาดไปในภายหลังในราคาลดลง เช่น ในราคา 75% ของ current price

Show

การปรากฏมีอยู่ของน้ำมันหรือก๊าซที่เห็นได้ในเศษหินตัด (cuttings) แท่งหิน (cores) หรือในน้ำโคลนที่ใช้ในการเจาะ (drilling mud)

Shut-in Well

การปิดหลุม คือการทำให้หลุมเจาะอยู่ในสภาพความดันปิด (สภาวะหลุมปิด) เพื่อให้หลุมเจาะปรับสภาพความดันภายในหลุมด้วยตัวของหลุมเจาะเอง

Shut Down

การหยุดปฏิบัติงานในหลุมเจาะชั่วคราว

Skimming Refinery

โรงกลั่นน้ำมันที่ประกอบด้วยหน่วยกลั่นบรรยากาศ และหน่วยกลั่นสุญญากาศ หรือ โรงกลั่นน้ำมันที่มีเฉพาะ seperation process ซึ่งจะกลั่นน้ำมันโดยอาศัยความแตกต่างของจุดเดือดของสารประกอบไฮโดรคาร์บอน โดยจะไม่มีการเปลี่ยนแปลงโครงสร้างของโมเลกุลแต่อย่างใด

Solar Cell

เซลล์แสงอาทิตย์ เป็นสิ่งประดิษฐ์ที่สร้างขึ้นเพื่อเป็นอุปกรณ์สำหรับการเปลี่ยนพลังงานแสงอาทิตย์ให้เป็นพลังงานไฟฟ้า โดยการนำสารกึ่งตัวนำ เช่น ซิลิคอน ซึ่งมีราคาถูกที่สุดและมีมาก นำมาผ่านขบวนการทางวิทยาศาสตร์ผลิตให้เป็นแผ่นบางบริสุทธิ และในทันทีที่มีแสงตกกระทบบนแผ่นเซลล์ รังสีของแสงที่มีอนุภาคของพลังงานประกอบ จะมีการถ่ายเทพลังงานให้กับสารกึ่งตัวนำและเกิดไฟฟ้ากระแสตรงขึ้น กระบวนการแปรรูปพลังงานแสงอาทิตย์

Solution Gas

ก๊าซธรรมชาติที่ละลายปนอยู่ในน้ำมันดิบในแหล่งกักเก็บ เมื่อน้ำมันถูกสูบขึ้นมาบนพื้นผิวและความดันลดลง ก๊าซนี้ก็จะแตกตัวออกมาจากน้ำมัน

Sour Gas

ก๊าซธรรมชาติที่มีไฮโดรเจนซัลไฟล์ปนอยู่ในปริมาณมากเกินเกณฑ์มาตรฐานการซื้อขาย ซึ่งจะให้มีได้ประมาณ 0.25 กรัม/100 ลูกบาศก์ฟุต หรือ 4 ppm sour gas จะมีกลิ่นเหม็นเหมือนไข่เน่าและมีสภาพเป็นกรด ซึ่งเป็นอันตรายต่ออุปกรณ์การเจาะและการผลิต โดยทั่วไปจะใช้สาร alkanolamine เพื่อกำจัดธาตุกำมะถันก่อนที่จะนำก๊าซมาใช้หรือก่อนการขนส่ง

Sour Oil

น้ำมันดิบที่มีไฮโดรเจนซัลไฟล์ปนอยู่ ซึ่งปริมาณขั้นต่ำของกำมะถันที่อนุญาตให้มีได้ในน้ำมันจะแตกต่างกันไปแล้วแต่โรงกลั่นและกฎระเบียบของแต่ละประเทศ แต่โดยทั่วไปมากกว่า 1% โดยน้ำหนัก

Source Rock

หินต้นกำเนิดปิโตรเลียม คือ หินชั้นหรือหินตะกอน (sedimentary rock) ที่มีสารอินทรีย์มาก เมื่อมีการเปลี่ยนแปลงสภาพทางธรณีวิทยา ภายใต้ความร้อนและความกดดัน สารอินทรีย์เหล่านี้ก็จะเปลี่ยนแปลงและสลายตัวให้ปิโตรเลียม หินต้นกำเนิดปิโตรเลียมจะต้องมีปริมาณของสารอินทรีย์อย่างน้อย 0.5% และโดยทั่วไปควรจะมากกว่า 1.5% สารอินทรีย์ชนิด Type II จะให้น้ำมันดิบ (crude oil) Type III จะให้ก๊าซ ปริมาณของไฮโดรเจนในสารอินทรีย์ควรจะมากกว่า 7% โดยน้ำหนัก สำหรับการเกิดน้ำมัน หินดินดานสีเทาดำหรือดำ และพวก reef limestone ส่วนใหญ่จะเป็นหินต้นกำเนิดปิโตรเลียมที่ดี

Spot Market

ตลาดการค้าน้ำมันหรือผลิตภัณฑ์น้ำมันนานาชาติ ซึ่งสามารถส่งน้ำมันได้ทันทีในราคาซื้อขาย ณ ปัจจุบัน

Spot Purchase

การจัดซื้อน้ำมันจากตลาดจร

SPP

มาจากคำว่า Small Power Producer หมายถึง ผู้ผลิตไฟฟ้ารายเล็ก คือโครงการผลิตไฟฟ้าโดยใช้ระบบการผลิตพลังงานความร้อนและไฟฟ้าร่วมกัน (Co-generation) หรือการผลิตไฟฟ้าโดยใช้พลังงานนอกรูปแบบ กากหรือเศษวัสดุเหลือใช้เป็นเชื้อเพลิง โครงการ SPP แต่ละโครงการจะจำหน่ายไฟฟ้าให้การไฟฟ้าฝ่ายผลิตแห่งประเทศไทย ไม่เกิน 90 เมกะวัตต์ แต่เนื่องจาก SPP แต่ละแห่งสามารถขายไฟฟ้าให้ผู้บริโภคที่อยู่บริเวณใกล้เคียงได้โดยตรง กำลังการผลิตของ SPP มักจะอยู่ในระดับ 120-150 เมกะวัตต์ SPP บางโครงการมีขนาดใกล้เคียงกับ IPP แต่ใช้รูปแบบการผลิตเป็นระบบ Co-generation

Spud a Well

วันที่เริ่มเจาะหลุม

SRB

มาจากคำว่า Special Remuneration Benefit หมายถึง การเก็บผลประโยชน์พิเศษจากกำไรส่วนเกิน ผลประโยชน์ตอบแทนพิเศษนี้ได้กำหนดให้มีขึ้นตามพระราชบัญญัติปิโตรเลียม (ฉบับที่ 4) พ.ศ. 2532 โดยมีจุดประสงค์เพื่อให้รัฐได้รับส่วนแบ่งผลประโยชน์มากยิ่งขึ้น (นอกเหนือไปจากค่าภาคหลวงและภาษีที่ได้รับอยู่ตามปรกติ) ในกรณีของการที่ผู้รับสัมปทานพบแหล่งปิโตรเลียมขนาดใหญ่ หรือได้รับประโยชน์จากการที่น้ำมันดิบในตลาดโลกมีราคาสูงขึ้นอย่างฉับพลันหรือมีต้นทุนการสำรวจและผลิตต่ำ การคำนวณผลประโยชน์ตอบแทนพิเศษจะกระทำเป็นรายปีจากจำนวน "กำไรปิโตรเลียม" ก่อนหักภาษีเงินได้ปิโตรเลียม หากปีใดไม่มี "กำไรปิโตรเลียม" เกิดขึ้นก็ยังไม่มีภาระต้องเสีย และ "จำนวนขาดทุนปิโตรเลียม" ในปีนั้น ก็สามารถยกยอดไปหักจากรายได้ในปีต่อๆไปได้จนกว่าจะหมด

Standard Rig

เป็นแท่นเจาะบนบกแบบเก่าแก่ที่สุด โครงสร้างหอคอย (derrick) จะถูกสร้างคร่อมปากบ่อบริเวณที่จะทำการเจาะ และเมื่อการขุดเจาะแล้วเสร็จก็อาจถอดแยกหอคอยออกเป็นชิ้นเพื่อนำไปประกอบยังตำแหน่งใหม่

Steam Power Plant

โรงไฟฟ้าพลังไอน้ำ เป็นโรงไฟฟ้าที่ใช้เครื่องกังหันไอน้ำเป็นเครื่องต้นกำลังหมุนเครื่องกำเนิดไฟฟ้าไอน้ำที่มีความดันและอุณหภูมิสูงนี้ได้จากการเปลี่ยนสถานะของน้ำในหม้อน้ำ เมื่อได้รับ พลังความร้อนจากการเผาไหม้ของเชื้อเพลิงในเตาเผา (furnace) ไอน้ำจะถูกส่งไปขับดันกังหันไอน้ำ ซึ่งมีเพลาต่อกับเครื่องกำเนิดไฟฟ้า หลังจากนั้นก็จะผ่านไปกลั่นตัวเป็นน้ำที่เครื่องควบแน่น (condensor) และถูกส่งกลับมารับความร้อนใหม่ในหม้อน้ำ เนื่องจากไม่สามารถเปลี่ยนสถานะของน้ำให้เป็นไอได้อย่าง รวดเร็ว เมื่อเริ่มเดินเครื่องแต่ละครั้งจนใช้งานได้จะใช้เวลาอย่างน้อยประมาณ 2-3 ชั่วโมง ดังนั้นจึงเหมาะที่จะใช้เป็นโรงไฟฟ้าฐาน (base load plant) ซึ่งทำหน้าที่ผลิตพลังงานไฟฟ้าตลอดเวลา เป็นระยะเวลานานก่อนการหยุดเครื่องแต่ละครั้ง โดยทั่วไปโรงไฟฟ้าพลังไอน้ำมีขนาดประมาณ 1-1,300 เมกะวัตต์ สามารถใช้เชื้อเพลิงได้หลายชนิด เช่น ถ่านหิน น้ำมันเตา ก๊าซธรรมชาติ ขยะ ฯลฯ และมีประสิทธิภาพประมาณ 30-35% และมีอายุการใช้งานประมาณ 25 ปี

Stimulation

การกระตุ้นการผลิต ในการผลิตปิโตรเลียมอาจมีปัญหาเกี่ยวกับการไหลของปิโตรเลียมจากแหล่งกักเก็บเข้าหลุมผลิต เนื่องจากมีการเปลี่ยนแปลงสภาพของแหล่งกักเก็บบริเวณใกล้หลุมผลิต ถ้ามีปัญหาเช่นนี้เกิดขึ้นจะมีการใช้วิธีการกระตุ้นการผลิต อาจใช้วิธีการใช้กรด (acidizing) หรือวิธีทำให้หินแตก (fracturing) เพื่อช่วยให้การผลิตได้ผลดียิ่งขึ้น

STOIIP

มาจากคำว่า Stock Tank Oil Initially in Place หมายถึงน้ำมันที่มีอยู่แต่เดิมในแหล่งกักเก็บ

Storage Tank

ถังเก็บน้ำมันดิบที่ได้ผ่านขบวนการแยกน้ำออกแล้ว ถังเก็บน้ำมันแต่ละถังมีความจุประมาณ 330 บาร์เรล ในถังจะมีมาตรตั้งระดับสูงต่ำเอาไว้ ซึ่งจะมีสัญญาณเตือนเมื่อระดับของเหลวในถังสูงหรือต่ำเกินกว่าที่กำหนดไว้

Sweetening

วิธีการที่แยกเอาก๊าซไฮโดรเจนซัลไฟล์ออกจากก๊าซธรรมชาติหรือน้ำมันที่มันปนอยู่

Sweet Oil or Sweet Gas

น้ำมันหรือก๊าซธรรมชาติที่ผ่านขบวนการแยกเอาก๊าซไฮโดรเจนซัลไฟล์ออกแล้ว

Swing

ปริมาณก๊าซธรรมชาติที่ผู้ขายส่งให้แก่ผู้ซื้อในปริมาณที่มากกว่าหรือน้อยกว่าข้อตกลงในสัญญาการส่งก๊าซแต่ละวัน

SWOPS

มาจากคำว่า Single Well Oil Production System หรือ Single Well Offshore Production System หมายถึงระบบการผลิตน้ำมันจากหลุมเดี่ยว หรืออาจหมายถึงระบบการผลิตปิโตรเลียมในทะเลจากหลุมเดี่ยว

Synthetic Gas

ก๊าซที่ผลิตได้จากน้ำมันและถ่านหินซึ่งมีมีเทนอยู่มาก คุณสมบัติและองค์ประกอบทางเคมีคล้ายก๊าซธรรมชาติ ก๊าซนี้สามารถส่งไปถึงผู้ใช้ได้แบบก๊าซที่มีค่าความร้อนต่ำหลังจากที่ได้แยกเอาก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์ออกแล้ว

A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z |