ความรู้

A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z |

Calorific Value

ค่าความร้อนของสสาร

Cap Rock

ชั้นหินที่ไม่ยอมให้ของเหลวหรือก๊าซไหลผ่าน ปิดทับอยู่ด้านบนของชั้นหินกักเก็บปิโตรเลียม และปิดกั้นไม่ให้ไฮโดรคาร์บอนหนีออกมาถึงพื้นผิวดินได้

Carry-Forward Gas

ในปีใดที่รับก๊าซมาเกิน ACQ (Annual Contract Quantity) ผู้ซื้อสามารถนำก๊าซส่วนที่เกินไป ชดเชย Take or Pay (ดูคำ Take or Pay) ในปีต่อๆไปได้ แต่ต้องไมเกิน 15% ACQ ของ แต่ละปีและชดเชยได้ไม่เกิน 5 ปี

Cartel

การรวมหัว หมายถึงการทำความตกลงร่วมมือกันของกลุ่มอุตสาหกรรมหรือกลุ่มการค้า เพื่อผูกขาดหรือสามารถควบคุมการดำเนินการใดๆในธุรกิจสาขานั้น โดยปรกติการตกลงกันในลักษณะการรวมหัว มักเป็นไปเพื่อการควบคุมผลผลิตเพื่อที่จะยกระดับราคาและผลกำไรของกิจการ สินค้าของกลุ่มที่จะรวมกันจะต้องเป็นสินค้าที่มีลักษณะเหมือนกัน และมีผู้ขายสินค้าจำนวนน้อยราย เช่น ประเทศกลุ่มผู้ผลิตน้ำมันรวมหัวกัน เพื่อกำหนดราคาและควบคุมปริมาณผลผลิต

Casing

ท่อกรุ เป็นท่อเหล็กที่ใส่เข้าไปในหลุมเจาะเพื่อป้องกันการพังทลายของผนังหลุมเจาะ กันไม่ให้ของไหลที่ไม่ต้องการเข้ามาในหลุม และเพื่อช่วยควบคุมความดันของหลุมเจาะ และไว้สำหรับขั้นตอนการผลิตก๊าซและน้ำมัน

CDC

มาจากคำว่า Contractual Delivery Capacity คือ ความสามารถที่ผู้ขายรับรองว่าจะส่งก๊าซให้ได้ในแต่ละวันระบุเป็น % DCQ (Daily Contract Quantity) (ดูคำ DCQ)

Cement

การอัดซีเมนต์เข้าไปในหลุมเจาะเพื่อยึดท่อกรุ (casing) ให้ติดกับผนังหลุมเจาะและเพื่อป้องกันการรั่วซึมระหว่างชั้นหินที่ถูกเจาะผ่าน

Central Processing Platform (CPP)

แท่นผลิตกลาง เป็นที่รวบรวมก๊าซและก๊าซธรรมชาติเหลว โดยก๊าซจะถูกส่งเข้าท่อส่งก๊าซ และก๊าซธรรมชาติเหลว ส่งไปกักเก็บไว้ที่เรือกักเก็บก๊าซธรรมชาติเหลว

Christmas Tree

เป็นท่อและวาล์วติดตั้งอยู่ที่ปากหลุม (wellhead) ควบคุมการไหลของน้ำมันและก๊าซไม่ให้เกิดการ blowout

CIF

มาจากคำว่า Cost, Insurance and Freight หมายถึงประเภทของสัญญาซื้อขายน้ำมันที่ผู้ขายจะต้องรับผิดชอบในการส่งน้ำมันไปถึงผู้ซื้อ และจะต้องเป็นผู้จ่ายค่าขนส่งและค่าประกันภัยแทนผู้ซื้อ

Combined Cycle Power Plant

โรงไฟฟ้าพลังความร้อนร่วม เป็นการนำเอาเทคโนโลยีของโรงไฟฟ้ากังหันก๊าซและโรงไฟฟ้าพลังไอน้ำมาใช้งานเป็นระบบร่วมกัน โดยการนำไอเสียจากโรงไฟฟ้ากังหันก๊าซ ซึ่งมีความร้อนสูง (ประมาณ 500 องศาเซลเซียส) ไปผ่านหม้อน้ำ (Heat Recovery Steam Generator) และถ่ายเทความร้อนให้กับน้ำ ทำให้น้ำเดือดกลายเป็นไอ เพื่อขับกังหันไอน้ำ สำหรับผลิตพลังงานไฟฟ้าต่อไป โดยทั่วไปโรงไฟฟ้าพลังความร้อนร่วมจะประกอบด้วยเครื่องกังหันก๊าซ 1-4 เครื่อง ร่วมกับกังหันไอน้ำ 1 เครื่อง โดยมีประสิทธิภาพรวม 40-45% มีอายุการใช้งานประมาณ 20 ปี และใช้เป็นโรงไฟฟ้าผลิตพลังงานปานกลางถึงระดับฐาน (Medium to Base Load Plant)

Company Man / Company Representative

พนักงานของบริษัทผู้ดำเนินการ ทำหน้าที่เป็นตัวแทนของบริษัทสำหรับดูแลการปฏิบัติงานทุกอย่างที่แท่นเจาะ ตั้งแต่การวางแผนการเจาะ สั่งอุปกรณ์การเจาะ และทำหน้าที่ตัดสินใจในระหว่างปฏิบัติการเจาะหลุม

Compression Platform (CP)

แท่นอุปกรณ์เพิ่มแรงดัน เป็นแท่นที่ใช้อัดก๊าซธรรมชาติให้มีแรงดันเพิ่มมากขึ้น เนื่องจากก๊าซที่ผ่านขบวนการผลิตมาแล้วยังมีแรงดันไม่เพียงพอ จึงจำเป็นต้องมีแท่นเพื่ออัดก๊าซโดยเฉพาะ

Compressor Station

เป็นสถานีเพิ่มความดันก๊าซธรรมชาติ คือ ก๊าซเมื่อไหลตามท่อส่งที่มีความยาวมากๆ จะสูญเสียความดัน เพื่อให้ก๊าซไหลได้สม่ำเสมอ ต้องทำการเพิ่มความดันโดยตั้งสถานีเพิ่มความดันก๊าซทุกๆระยะทาง 60 ถึง 80 กิโลเมตร

Concession

สิทธิในการสำรวจและผลิตปิโตรเลียมในพื้นที่ใดพื้นที่หนึ่ง ที่รัฐอนุญาตให้เอกชนมาดำเนินการได้ภายใต้สัญญาสัมปทาน

Condensate

ก๊าซธรรมชาติเหลว เป็นสารประกอบไฮโดรคาร์บอนชนิดเบา ซึ่งจะอยู่ในรูปของเหลวที่อุณหภูมิและความดันบรรยากาศ จะมีโปรเพนและบิวเทนปนอยู่ด้วย จะต่างกับน้ำมันดิบตรงที่มีไฮโดรคาร์บอนชนิดหนักซึ่งเป็นส่วนประกอบของน้ำมันเตาปนอยู่เพียงเล็กน้อยหรือไม่มีเลย

Coning

การที่ระดับน้ำสูงขึ้นมาเป็นรูปกรวย (cone) ในชั้นน้ำมันดิบ ตรงส่วนที่เป็นรอยต่อระหว่างชั้นน้ำกับน้ำมัน (oil/water contact) การเกิด coning เนื่องมาจากทำการผลิตเร็วเกินไป

Conversion Refinery

โรงกลั่นน้ำมันประเภท Hydroskimming Refinery (ดูคำ Hydroskimming Refinery) ที่มี cracking (ดูคำ cracking) เพิ่มเข้ามา ซึ่งจะทำหน้าที่แตกตัวโมเลกุลของสารไฮโดรคาร์บอนต่างๆให้เป็นน้ำมันที่มีคุณค่าสูง โรงกลั่นน้ำมันประเภทนี้จะให้ผลิตภัณฑ์น้ำมันหนัก เช่น น้ำมันเตา น้อยกว่าที่ผลิตได้จากโรงกลั่นน้ำมันประเภท Hydroskimming เพราะน้ำมันหนักที่กลั่นได้จะถูกทำให้แตกตัวที่หน่วย cracking เปลี่ยนสภาพเป็นน้ำมันเบาชนิดต่างๆ ที่มีมูลค่าสูงขึ้น

Conventional Drilling Rig

เป็นแท่นเจาะบนบกที่มีขนาดใหญ่ สามารถเจาะได้ลึกมากอาจถึง 35,000 ฟุต

Conventional Energy

พลังงานใช้แล้วหมด หรือที่เรียกว่า พลังงานสิ้นเปลือง หรือเรียกอีกชื่อหนึ่งว่า พลังงานฟอสซิล(Fossil Fuels) ได้แก่ น้ำมัน ก๊าซธรรมชาติ ถ่านหิน รวมทั้งหินน้ำมันและทรายน้ำมัน ที่เรียกว่าใช้แล้วหมด ก็เพราะว่าหามาทดแทนไม่ทันการใช้ พลังงานพวกนี้ปรกติจะอยู่ใต้ดิน ถ้าไม่ขุดขึ้นมาตอนนี้ก็เก็บไว้ใช้ในอนาคตได้ บางทีจึงเรียกว่า พลังงานสำรอง

Cracking

เป็นกระบวนการที่ทำให้โมเลกุลขนาดใหญ่ของสารไฮโดรคาร์บอนชนิดหนักแตกตัวเป็นโมเลกุลที่เล็กลง นั่นคือเป็นการทำให้น้ำมันหนักแตกตัวให้เป็นน้ำมันเบาที่มีมูลค่าสูงขึ้น ถ้าทำให้โมเลกุลแตกตัวด้วยความร้อน เรียกว่า thermal cracking ถ้าแตกตัวโดยใช้ตัวเร่งปฏิกิริยา เรียกว่า catalytic (cat) cracking และถ้ากระบวนการ cat cracking เกิดขึ้นในบรรยากาศก๊าซไฮโดรเจน เรียกว่า hydrocracking

Crude Oil

หมายถึงน้ำมันดิบที่ผลิตขึ้นมาจากแหล่ง หลังจากที่แยกเอาก๊าซที่ปนอยู่ออกแล้ว และส่งเข้ากระบวนการกลั่นต่อไป

Crude Basket Method

ราคาซื้อขายน้ำมันดิบโดยใช้วิธีอิงราคาน้ำมันดิบตลาดโลก ที่มีคุณภาพใกล้เคียงกันหลายๆชนิด

Cubic foot, cubic feet (cf), cubic metre

หน่วยวัดปริมาตรก๊าซ เป็นลูกบาศก์ฟุต ลูกบาศก์เมตร

Cuttings

หินใต้ดินที่ถูกหัวเจาะตัดเป็นเศษหินเล็กๆ และถูกพาขึ้นมาจากหลุมเจาะ ซึ่งจะปนเปื้อนด้วยน้ำมันที่ใช้เป็นตัวหล่อลื่นการเจาะ

A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z |